Metabolom - zestaw metabolitów w organizmie

Dodane przez użytkownika Marcel Kaniowski · 04-09-22

Metabolomika to badanie wszystkich metabolitów obecnych w systemie biologicznym jednocześnie. Metabolity są małymi cząsteczkami, które powstają jako produkt uboczny metabolizmu i dlatego oferują ważny wgląd w funkcję danego systemu. Metabolom jest więc zbiorem metabolitów, który wskazuje, jak dobrze działa dany system. Analizując wiele próbek danego systemu, można uzyskać lepszy wgląd w funkcję metaboliczną i jak ten system zmienia się w czasie.

Zaburzenia metabolomu

Metabolizm to suma wszystkich reakcji chemicznych zachodzących w organizmie. Jest to proces, dzięki któremu organizm przekształca żywność w energię oraz buduje, naprawia i utrzymuje tkanki. Na metabolizm może mieć wpływ dieta, ćwiczenia, środowisko i leki. Nieprawidłowy metabolizm jest powszechne w wielu zaburzeniach metabolicznych, w tym cukrzycy, otyłości i nadużywania leków.

Brak równowagi w metabolizmie jednostki może prowadzić do przyrostu masy ciała i innych problemów zdrowotnych, takich jak wysokie ciśnienie krwi lub choroby serca. Ponadto, metabolizm różnych osób może różnić się od siebie nawet w niewielkim stopniu. Na przykład, dwie osoby z taką samą dietą i nawykami ruchowymi mogą mieć zupełnie inny metabolizm po prostu z powodu ich genetyki.

Przykłady

Metabolit Funkcja Ścieżka metaboliczna
Glukoza Główny źródło energii dla komórek Glikoliza, cykl Krebsa, szlak pentozofosforanowy
Aminokwasy Budulec białek, źródło energii Transaminacja, deaminacja, proteosynteza
ATP Uniwersalna waluta energetyczna komórki Oksydacyjna fosforylacja, fosforylacja substratowa
Cholesterol Składnik błon komórkowych, prekursor hormonów steroidowych Synteza cholesterolu
Metabolom

Metabolom a zdrowie

Metabolom to suma wszystkich metabolitów produkowanych przez organizm w ciągu całego życia. Metabolomy są często zależne od diety, ale może na nie wpływać również stres i inne czynniki.

Jako całość, metabolomy mogą być traktowane jako "sygnatura ciała" organizmu. Są one coraz częściej wykorzystywane jako markery zdrowia i choroby. Na przykład, profile metabolomiczne okazały się przewidywać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2, chorób sercowo-naczyniowych i niektórych nowotworów.

Metabolomy mogą być również wykorzystywane do monitorowania odpowiedzi na leki u pacjentów. Na przykład, analiza metabolomiczna może być wykorzystana do przewidywania, kiedy organizm stał się odporny na dany lek.

Jak bada się metabolom?

Profil metaboliczny to pomiar metabolitów (małych cząsteczek produkowanych przez żywe komórki) w danej próbce. Metabolity te mogą być wykorzystane do identyfikacji różnych ścieżek i procesów metabolicznych w komórce lub organizmie. Sekwencjonowanie metabolitów jest metodą, która pozwala naukowcom analizować dużą liczbę metabolitów jednocześnie, zapewniając wgląd w funkcjonowanie komórek.

Sekwencja metabolomów może powiedzieć nam o specyficznych ścieżkach w organizmie, a także może pomóc nam zrozumieć, na jakie choroby lub stany może być podatna dana osoba. Na przykład, sekwencja metabolomu pacjenta z chorobą wątroby może ujawnić, które enzymy są zmienione lub nieprawidłowo funkcjonują w wątrobie. To mogłoby pomóc naukowcom przewidzieć, jaki rodzaj leczenia byłby najbardziej skuteczny dla tego konkretnego pacjenta.